Airco als bijverwarming: is dat een slimme keuze?

Wat is een airco als bijverwarming?

Een airco als bijverwarming is simpelweg een airconditioning die naast koelen ook de mogelijkheid heeft om te verwarmen. De meeste moderne airco’s, vaak aangeduid als warmtepomp airco’s of omkeerbare airconditioningsystemen, hebben een ingebouwde warmtepomptechnologie. Hierdoor kunnen ze in de zomer koele lucht produceren en in de winter warme lucht verspreiden.

De term ‘bijverwarming’ duidt erop dat de airco niet altijd de hoofdbron van warmte is, maar in veel gevallen een ondersteunende rol speelt naast een ander verwarmingssysteem, zoals een cv-ketel, vloerverwarming of een ander type (hybride) warmtepomp. Toch is het ook niet ongebruikelijk dat mensen hun airco inzetten als voornaamste verwarmingsmethode, vooral in goed geïsoleerde woningen.

Steeds meer huiseigenaren en bedrijven ontdekken de voordelen van dit type airconditioning. Door gebruik te maken van dezelfde binnenunit (of meerdere binnenunits) die in de zomer voor koeling zorgt, is er een dubbele functionaliteit: optimaal klimaatcomfort in alle seizoenen. De techniek is niet nieuw, maar heeft de laatste jaren een flinke vlucht genomen door hogere energieprijzen, een groeiend milieubewustzijn en het toenemende aanbod van energiezuinige airco’s.

Welke termen

Wanneer we spreken over een airco als bijverwarming, hanteren we diverse synoniemen en aanverwante termen. Zo wordt ook gesproken over ‘omkeerbare airconditioning’, ‘airconditioning met warmtepompfunctie’, ‘klimaatsysteem met verwarming’ en ‘warmtepomp airco’. Al deze termen verwijzen in de basis naar hetzelfde concept: een systeem dat met behulp van warmteoverdracht uit de buitenlucht je woning kan verwarmen of koelen.

Dit principe is voor veel mensen aantrekkelijk, omdat een airco relatief makkelijk te plaatsen is. Je hebt een buitenunit (waar de warmte of koelte wordt gewonnen of afgegeven) en een of meerdere binnenunits (die de warmte of koelte in de ruimte verspreiden). Afhankelijk van de capaciteit, kan een enkele buitenunit meerdere binnenunits bedienen (een zogenoemd multi splitsysteem). Hierdoor kun je in meerdere ruimtes tegelijk het klimaat regelen, zonder dat je voor elke kamer een aparte buitenunit nodig hebt.

De keuze voor een airco als bijverwarming is in veel gevallen ingegeven door de wens om energie te besparen, het comfort te verhogen of de duurzaamheid van de woning te verbeteren. Daarnaast willen veel mensen een alternatief hebben voor (volledig) gasgestookte systemen, zeker met het oog op de energietransitie en de daarbij horende doelstelling om de CO₂-uitstoot te verminderen.

In de volgende hoofdstukken bespreken we hoe een airco ook als hoofdverwarming gebruikt kan worden, welke voordelen er allemaal zijn, hoe de techniek precies werkt en waar je zoal op moet letten bij de aanschaf, installatie en het onderhoud van een airco die gebruikt wordt als bijverwarming.

Kun je een airco ook gebruiken als hoofdverwarming?

Hoewel het in eerste instantie klinkt alsof een airco alleen geschikt is voor koelere luchtstromen, biedt de hedendaagse warmtepomptechnologie genoeg vermogen om een gemiddelde woning ook volledig te verwarmen. De vraag is dan ook: kan een airco die functioneert als bijverwarming, eveneens dienen als hoofdverwarming? Het antwoord is ja, mits aan een aantal voorwaarden wordt voldaan.

Ten eerste moet de woning zelf goed geïsoleerd zijn. Woningen met hoge warmteverliezen (bijvoorbeeld door enkel glas, slecht geïsoleerde muren of daken) vragen om een zwaardere verwarmingsinstallatie. In zulke gevallen zou de airco harder moeten werken om de gewenste temperatuur te bereiken, wat kan leiden tot een hoger energieverbruik en slijtage. Bij goed tot zeer goed geïsoleerde huizen kan een airco als hoofdverwarming prima volstaan, zeker wanneer het buiten niet extreem vriest.

Ten tweede is de dimensionering van de airco van groot belang. Als je hele huis door één of twee binnenunits verwarmd moet worden, moet de warmtepomp airco voldoende capaciteit hebben. Je kunt ervoor kiezen om in de belangrijkste ruimtes (bijvoorbeeld de woonkamer en slaapkamer) grotere binnenunits te plaatsen, zodat deze ruimtes comfortabel warm blijven, en de rest van het huis licht te verwarmen met radiatoren of vloerverwarming. In nieuwbouwwoningen of grondig gerenoveerde woningen met lage temperatuurverwarming kan de warmtepomp airco zelfs het hele jaar door als voornaamste verwarmingsbron dienen.

Aandachtspunt

Een ander aandachtspunt is de buitentemperatuur. Een lucht luchtwarmtepomp (zoals een airco) haalt warmte uit de buitenlucht. Bij heel lage buitentemperaturen kan het rendement dalen. Moderne airco’s zijn echter steeds beter geworden in het verwarmen bij koude omstandigheden. Sommige modellen blijven tot ver onder het vriespunt goed presteren, maar dan moet je wel letten op het merk en het type airco dat je aanschaft. Vraag een professionele installateur naar de specificaties, het verwarmingsvermogen bij lage buitentemperaturen en de Seasonal Coefficient of Performance (SCOP).

Als je ervoor kiest om je airco als hoofdverwarming te gebruiken, dan kan het raadzaam zijn om een aanvullende of alternatieve warmtebron achter de hand te hebben, bijvoorbeeld voor zeer koude winterdagen of in geval van een storing. Denk hierbij aan een kleine bijverwarming op basis van elektriciteit of een restje bestaande cv-installatie. Toch kom je in de meeste Nederlandse winters een heel eind met een moderne warmtepomp airco, zeker omdat ons klimaat vaak milder is dan in landen met extreme vorstperiodes.

In steeds meer woningen zie je dat mensen hun gasverbruik drastisch verminderen door de inzet van een airco als hoofdverwarming of als hybride oplossing. Dit resulteert niet alleen in lagere maandlasten, maar draagt ook bij aan de doelstellingen om minder afhankelijk te worden van fossiele brandstoffen. Bovendien is het een stap in de richting van een duurzamer en comfortabeler binnenklimaat: in de zomer profiteer je van koele lucht, in de winter van een aangename warmte.

De beslissing om een airco als hoofdverwarming te gebruiken vergt dus wat onderzoek en afstemming. Hoeveel warmteverlies heeft je woning, hoeveel buitenunits en binnenunits heb je nodig, en hoeveel vermogen vraagt je huishouden? Wanneer je dit grondig in kaart brengt en kiest voor een kwalitatieve installatie, kan een airco prima dienen als de belangrijkste en soms zelfs de enige verwarmingsbron.

Voordelen van airco als bijverwarming

Het gebruik van een airco als bijverwarming biedt talrijke voordelen. Hieronder zetten we de belangrijkste punten op een rij, om te illustreren waarom steeds meer mensen deze oplossing overwegen of daadwerkelijk invoeren in hun woning of bedrijf.

1. Energiebesparing en lagere stookkosten

Een van de meest genoemde redenen om voor airco als bijverwarming te kiezen, is de potentie om te besparen op energiekosten. Een goed ontworpen en geïnstalleerde warmtepomp airco haalt een groot deel van de benodigde warmte uit de buitenlucht. Hierdoor is de hoeveelheid elektriciteit die nodig is voor de aandrijving van de installatie doorgaans lager dan de warmte die wordt afgegeven. Dit wordt uitgedrukt in de Coëfficiënt Of Performance (COP). Bij een COP van 4 levert de airco vier keer zoveel warmte-energie als het aan elektrische energie verbruikt. Dit kan aanzienlijk schelen in de energierekening, zeker in vergelijking met oude of inefficiënte gasgestookte systemen.

2. Comfortabel en snel op temperatuur

Airco’s staan erom bekend dat ze ruimtes snel kunnen koelen. Diezelfde eigenschap geldt vaak ook bij verwarmen. Een airconditioning als bijverwarming kan in korte tijd een ruimte opwarmen tot de gewenste temperatuur. Vooral in tussenseizoenen, zoals de lente en de herfst, wanneer het soms maar net te fris is in huis, biedt een airco directe warmte zonder dat je een hele centrale verwarming op gang hoeft te brengen.

3. Airco als bijverwarming en dubbele functionaliteit

Een airco kan meer dan alleen verwarmen. In de warme zomermaanden zorgt het systeem voor de broodnodige koeling en lucht ontvochtiging. Je haalt dus letterlijk twee functies in huis met dezelfde installatie: koelen in de zomer en verwarmen in de winter. Dit maakt een airco als bijverwarming een aantrekkelijke optie voor mensen die waarde hechten aan een prettig binnenklimaat gedurende het hele jaar.

4. Betere luchtkwaliteit

Veel moderne airco’s zijn uitgerust met filters die de lucht zuiveren. Deze filters kunnen stof, pollen en soms zelfs bepaalde bacteriën uit de lucht halen, wat de binnenluchtkwaliteit verbetert. Bovendien zorgt een airco voor luchtcirculatie, waardoor ‘stille’ hoeken in de ruimte minder snel muf ruiken. Met een schoon filter en regelmatig onderhoud is dit een aanzienlijke verbetering voor mensen met allergieën of ademhalingsproblemen.

5. Mogelijke terugverdientijd van airco als bijverwarming

Hoewel een airco voor bijverwarming een investering vraagt, kan deze investering zich na verloop van tijd terugbetalen. Dit hangt uiteraard af van jouw verbruiksprofiel, de energieprijzen en de mate van isolatie in je woning. Wanneer je daarnaast ook zonnepanelen hebt, kun je de benodigde elektriciteit (deels) zelf opwekken. Dit resulteert in een nóg kortere terugverdientijd, omdat je minder afhankelijk bent van externe energiebronnen en hoge energietarieven.

6. Minder afhankelijkheid van gas

In een tijd waar gasprijzen en beleid rondom fossiele brandstoffen volop in beweging zijn, zoeken veel huishoudens naar alternatieven om hun gasverbruik te verminderen. Met een airco als (bij)verwarming ga je direct minder gas gebruiken. In combinatie met andere duurzame oplossingen, zoals zonnepanelen of een zonneboiler, kun je de stap maken naar een woning met een zeer lage of zelfs nul-op-de-meter energiebalans.

Al deze voordelen samen maken dat de populariteit van een airco als bijverwarming sterk toeneemt. Toch is het belangrijk om de systemen goed op maat te kiezen en te onderhouden om deze voordelen optimaal te benutten.

Hoe werkt een airco als bijverwarming?

Om te begrijpen hoe een airco als bijverwarming kan functioneren, is het nuttig om te weten hoe de basis van een warmtepomp airco werkt. In essentie is een dergelijke airco een lucht luchtwarmtepomp. Dat betekent dat het systeem warmte onttrekt aan de buitenlucht (zelfs als het buiten koud is) en deze warmte via een koelmiddel (en een compressor) naar binnen transporteert. In de zomer kan het systeem worden omgekeerd: dan wordt warmte uit de binnenlucht onttrokken en naar buiten afgevoerd, waardoor de binnenruimte koeler wordt.

Een airco bestaat doorgaans uit twee hoofdonderdelen:

• Buitenunit: hierin bevinden zich de compressor en de condensor. De buitenunit onttrekt warmte aan de buitenlucht of staat warmte af wanneer het systeem in koelmodus draait. In de winter onttrekt de buitenunit de warmte, zelfs wanneer het buiten koud is, zij het met een lager rendement naarmate de buitentemperatuur daalt.
• Binnenunit: dit is het gedeelte dat binnen in de ruimte hangt of staat. De binnenunit bevat de verdamper (in verwarmingsmodus) of condensor (in koelmodus), en een ventilator om de warme of koele lucht te verdelen.

De technologie achter een warmtepomp airco is gebaseerd op een koelcircuit met een koudemiddel dat kan verdampen en condenseren bij relatief lage temperaturen. Door dit proces kan het systeem effectief warmte uit een koude buitenlucht halen. Zodra het koudemiddel in de binnenunit condenseert, komt warmte vrij die in de ruimte wordt geblazen. Vandaar dat dit proces zeer efficiënt kan zijn, met COP-waarden die veel hoger liggen dan 1. Dit betekent dat je meer warmte-energie krijgt dan de elektrische energie die je erin stopt.

Praktijk

In de praktijk betekent dit dat je airco in de winter heel snel de ruimte op de juiste temperatuur brengt. Met een thermostaat, afstandsbediening of zelfs met een slimme app kun je instellen welke temperatuur je wenst. De airco regelt vervolgens zelf de compressor en het ventilatorsnelheid om deze temperatuur te bereiken en te behouden. Wil je liever alleen een klein beetje bijverwarmen, bijvoorbeeld in de ochtend of de avond, dan stel je eenvoudig de gewenste temperatuur in en laat je de airco kort draaien.

Moderne systemen bieden ook functies als ‘silent mode’ om het geluidsniveau te beperken, of bewegingssensoren die detecteren of iemand in de kamer is. Daarnaast is er dikwijls een mogelijkheid tot programmeerbare tijdschema’s, zodat je bijvoorbeeld voorwerk instelt op momenten dat de energietarieven lager zijn (bij een dynamisch energiecontract) of wanneer je weet dat je thuis bent.

Het belangrijkste om te onthouden is dat deze manier van verwarmen doorgaans zeer efficiënt is, maar sterk afhankelijk van de buitentemperatuur en de isolatiewaarde van de woning. Bij strenge vorst moet je erop rekenen dat het rendement kan dalen en dat het systeem harder moet werken. Toch zijn de meeste moderne airco’s prima in staat om ook bij lage temperaturen te blijven verwarmen, zij het met enig rendementsverlies.

Installatie en kosten van een airco als bijverwarming

Wanneer je besluit een airco als bijverwarming te installeren, is het belangrijk te weten wat dit financieel en praktisch betekent. De kosten van een airco met warmtepompfunctie kunnen variëren op basis van verschillende factoren, zoals vermogen, merk, aantal binnenunits en de complexiteit van de installatie.

Investering

Aanschafkosten: de aanschafprijs voor een enkel split systeem (één buitenunit en één binnenunit) kan in grote lijnen starten vanaf enkele duizenden euro’s. Voor een multi splitsysteem (één buitenunit en meerdere binnenunits) loopt de prijs op. De reden is dat je meerdere binnenunits aanschaft en de installatie meer werk met zich meebrengt. Daarbij komt dat het vermogen en de energie-efficiëntieklasse een rol spelen: een systeem met een hoger rendement en een grotere capaciteit is vaak duurder in aanschaf, maar levert op de lange termijn meer besparingen op.

Installatiekosten: de montage van een airco als bijverwarming dient meestal te worden uitgevoerd door een erkende installateur. Deze installateur heeft de juiste certificeringen voor het werken met koudemiddelen en zorgt dat alles correct geplaatst en vacuüm getrokken wordt. De installatiekosten zijn afhankelijk van de locatie, de bereikbaarheid, de lengte van de leidingen en de hoeveelheid binnenunits. Houd er rekening mee dat een goede installateur ook tijd investeert in het juist afstellen en testen van de airco, het vullen of controleren van het koudemiddel en het uitleggen van de bediening.

Onvoorziene kosten

Eventuele bijkomende kosten: in sommige gevallen is een extra groep in de meterkast nodig als de stroomvraag hoog is. Ook kan het zijn dat je muren moet (laten) doorboren voor de leidingen of dat er aanpassingen aan het leidingwerk en de afwatering nodig zijn. Verder kan het verstandig zijn om meteen te kijken naar geluidsdempende beugels, trilmatten of een nettere omkasting van de buitenunit. Dit alles kan van invloed zijn op de totale prijs.

Subsidies en financiering: in bepaalde situaties kan een warmtepomp airco in aanmerking komen voor subsidies of andere financiële tegemoetkomingen, afhankelijk van het beleid in jouw regio. Ook zijn er energiebesparingsplan of andere financieringsmogelijkheden die speciaal bedoeld zijn om duurzame investeringen te stimuleren. Het is raadzaam om je hierin te verdiepen, want dit kan de terugverdientijd flink verkorten.

Terugverdientijd en installatie proces

Terugverdientijd: de exacte terugverdientijd verschilt per situatie en is afhankelijk van de aanschafprijs, de energieprijzen en het gebruik. Bij redelijke gebruiksomstandigheden kun je denken aan een terugverdientijd van enkele jaren tot een jaar of tien. Heb je bovendien zonnepanelen op je dak, dan kan de terugverdientijd nog gunstiger uitvallen, omdat je (een deel van) de verbruikte stroom zelf opwekt.

Installatieproces: een erkende installateur zal meestal eerst de mogelijkheden bekijken in je woning. Er wordt gekeken naar geschikte plaatsen voor de buitenunit (bij voorkeur goed geventileerd en niet pal in de zon of in de wind) en waar de binnenunits moeten komen om een optimaal luchtstromingspatroon te creëren. Vervolgens worden de leidingen voor koelmiddel, condensafvoer en stroom aangelegd. Het is belangrijk dat deze leidingen zo kort mogelijk zijn om rendementsverliezen te minimaliseren. Na installatie wordt het systeem gevacumeerd en getest, waarna de airco klaar is voor gebruik als verwarming en koeling.

Overweeg bij de installatie ook het geluidsniveau van de buitenunit. In woonwijken gelden vaak bepaalde voorschriften om geluidsoverlast te beperken. Er bestaan tegenwoordig buitenunits met een lager geluidsniveau, wat prettig is voor zowel de bewoners als de buren. Door het systeem vakkundig te laten plaatsen, weet je bovendien zeker dat de airco goed functioneert en dat je jarenlang plezier hebt van deze investering.

Onderhoud en levensduur

Een degelijk onderhoud is cruciaal om ervoor te zorgen dat je airco als bijverwarming efficiënt blijft draaien en een lange levensduur behaalt. Bovendien zorgt regelmatige controle en reiniging voor een gezonder binnenklimaat, omdat de filters schoon en vrij van stof blijven. Hieronder vind je de belangrijkste aandachtspunten op het gebied van onderhoud.

1. Filters schoonmaken

De filters in de binnenunit zijn een essentieel onderdeel van de luchtreiniging. Ze vangen stof, pollen en andere kleine deeltjes op. Na verloop van tijd kunnen deze filters verzadigd raken. Dit kan leiden tot een minder goede luchtstroming, een hoger energieverbruik en een slechtere luchtkwaliteit. De meeste fabrikanten raden aan om de filters eens in de paar weken of maanden (afhankelijk van het gebruik) te controleren en schoon te maken of te vervangen. Een simpele stofzuigerbeurt of uitspoelen met lauw water kan al voldoende zijn om de filters te reinigen, mits je de instructies van de fabrikant opvolgt.

2. Professioneel onderhoud

Hoewel het schoonmaken van de filters vaak door de gebruiker zelf kan worden gedaan, is het ook belangrijk om een erkende onderhoudstechnicus af en toe grondiger naar het systeem te laten kijken. Tijdens zo’n onderhoudsbeurt wordt onder andere de koelmiddel

vulling gecontroleerd, de condensafvoer nagekeken en gekeken naar de algemene staat van de binnen- en buitenunit. Eventuele slijtage of onregelmatigheden kunnen op tijd worden opgemerkt en verholpen. Een professionele onderhoudsbeurt wordt meestal eens per één of twee jaar geadviseerd. In sommige gevallen kan het vaker nodig zijn, bijvoorbeeld in zeer stoffige omgevingen.

3. Reinigen van de buitenunit

De buitenunit staat bloot aan weersinvloeden, zoals regen, wind en insecten. Bladeren, takjes en ander vuil kunnen zich ophopen rond de warmtewisselaar, waardoor de luchtstroom vermindert en het rendement daalt. Regelmatig schoonhouden van de buitenunit (voorzichtig met een zachte borstel of lage druk waterstraal) helpt om de prestaties op peil te houden. Let erop dat je de gevoelige onderdelen niet beschadigt. Vaak is het al voldoende om goed te kijken of er geen obstakels voor de ventilator zijn en of de roosters vrij van blad en vuil zijn.

4. Levensduur en vervanging

De levensduur van een warmtepomp airco varieert, maar ligt doorgaans tussen de 10 en 20 jaar, afhankelijk van de kwaliteit, het gebruik en het onderhoud. Moderne systemen met efficiëntere compressors en geavanceerde elektronica kunnen lang mee, mits goed onderhouden. Wanneer de airco verouderd raakt, zal de efficiëntie afnemen en kunnen storingen vaker voorkomen. Bij vervanging is het verstandig om te kijken naar de nieuwste generaties airco’s, omdat deze veelal een hoger rendement hebben en stiller zijn.

Door consistent onderhoud en tijdige vervanging van versleten onderdelen geniet je langer van een betrouwbare airco voor koeling. Maar vergeet niet de functie als bijverwarming ook zijn dienst bewijst. Bovendien draag je met een goed onderhouden systeem bij aan een gezond binnenklimaat en voorkom je onverwachte kosten door plotselinge storingen. Vergeet niet dat regelmatige servicebeurten ook gunstig kunnen zijn voor de fabrieksgarantie, die in sommige gevallen afhankelijk is van het volgen van onderhoudsvoorschriften.

Energieverbruik en duurzaamheid

Wanneer je overweegt een airco als bijverwarming te gebruiken, is het vanzelfsprekend om stil te staan bij het energieverbruik. Immers, een airco draait op elektriciteit en kan, zeker wanneer je hem als hoofdverwarming inzet, een significant deel van je stroomverbruik voor zijn rekening nemen. Tegelijkertijd is er ook een duurzaamheidsaspect: hoe milieuvriendelijk is deze keuze vergeleken met bijvoorbeeld een gasgestookte cv-ketel?

1. Coëfficiënt Of Performance (COP)

Airco’s die werken als warmtepomp hebben vaak een hoge COP. Dit betekent dat de hoeveelheid geleverde warmte hoger is dan de hoeveelheid verbruikte elektriciteit. Met een COP van 3 of 4 (of zelfs hoger bij bepaalde omstandigheden) krijg je dus drie- tot viermaal zoveel warmte-energie terug voor elke kilowattuur elektriciteit die je gebruikt. Hierdoor is een airco doorgaans goedkoper in gebruik dan een elektrische kachel met een COP van 1. En ook nog in veel gevallen concurrerend met traditionele gasgestookte verwarming, zeker bij de huidige gasprijzen.

2. Elektriciteitsmix

De mate waarin jouw gebruik van aircoverwarming duurzaam is, hangt ook af van de herkomst van de elektriciteit. Krijg je vooral stroom uit kolen- of gascentrales, dan is de CO₂-uitstoot per kWh hoger dan wanneer je groene stroom afneemt of zonnepanelen op je dak hebt. Door te kiezen voor een energieleverancier die 100% duurzame energie levert. Of dat je zelf energie gaat opwekken, kun je de milieu-impact van je airco als bijverwarming drastisch verlagen.

3. Energiebewust gebruik

Het is ook van belang hoe je de airco gebruikt. Als je de hele dag de ramen en deuren open laat staan, moet het systeem overuren draaien om de ruimte warm te houden. Door slim te ventileren en te letten op isolatie, kun je het energieverbruik aanzienlijk beperken. Bovendien is het raadzaam om niet onnodig te verwarmen in ruimtes waar je niet verblijft. Kies bijvoorbeeld voor een multi-splitsysteem en verwarm alleen de kamers die je daadwerkelijk gebruikt.

4. Vermindering van gasverbruik

Een groot duurzaamheidsvoordeel van airco als bijverwarming (of zelfs hoofdverwarming) is dat je minder tot geen gas hoeft te verbruiken. Hierdoor verlaag je de CO₂-uitstoot die gepaard gaat met aardgasverbranding. Door de toenemende focus op de energietransitie en de afbouw van gaswinning in bepaalde regio’s, is dit een belangrijk speerpunt geworden. Het verminderen van gasverbruik draagt bij aan zowel de nationale als internationale klimaatdoelen.

In het kort: qua energieverbruik en duurzaamheid kan een airco als bijverwarming een aantrekkelijk alternatief zijn voor gasgestookte systemen. De uiteindelijke impact hangt sterk af van je specifieke situatie. Zoals de herkomst van je stroom en de isolatiewaarde van je woning.

Combinatie met zonnepanelen

Een veelgehoorde vraag is of het zinvol is om een airco als bijverwarming te koppelen aan een eigen zonnepanelensysteem. Het antwoord hierop is doorgaans positief, omdat de combinatie zorgt voor een hogere mate van zelfvoorzienend en een snellere terugverdientijd. Hier lees je waarom deze twee technologieën zo goed samengaan.

1. Zelf opgewekte elektriciteit

Als je al zonnepanelen op je dak hebt, wek je dagelijks een hoeveelheid groene stroom op. Zeker in de lente- en zomermaanden kan dit meer zijn dan je direct verbruikt. Wanneer je een airco inzet als koeling of bijverwarming in die periodes, verbruik je minder stroom uit het net. Dit betekent dat je de eigen opgewekte elektriciteit optimaal benut. In de winter is de opbrengst van zonnepanelen weliswaar lager, maar elke zelf opgewekte kilowattuur blijft waardevol, zeker als de energieprijzen hoog zijn.

2. Vermindering van netbelasting

Door de eigen opgewekte stroom direct te gebruiken voor het verwarmen (of koelen) van je woning, verlaag je je afname van het elektriciteitsnet. Dit kan een positieve invloed hebben op het net, omdat er minder sprake is van piekbelasting. In sommige regio’s is de capaciteit van het elektriciteitsnet beperkt, en elk initiatief dat het net ontlast, is welkom. Tegelijkertijd bespaar je geld, omdat je minder hoeft te betalen voor elektriciteit van het net.

3. Meer controle over je energiehuishouding

Mensen die hun airco laten samenwerken met hun zonnepanelen ervaren vaak een gevoel van vrijheid en controle. Door gebruik te maken van slimme apps of energiemonitoring kun je in real-time zien hoeveel stroom je opwekt en verbruikt. Daardoor kun je beslissingen nemen over wanneer je de airco laat draaien, bijvoorbeeld op momenten van hoge zonneproductie. Dit maximaliseert het rendement van je panelen én minimaliseert je energierekening.

4. Stimulans voor verdere verduurzaming

Het implementeren van zowel zonnepanelen als een airco met warmtepompfunctie kan de eerste stap zijn in een breder verduurzamingsplan. Met de besparingen op gas en stroom kun je overwegen nog andere maatregelen te treffen, zoals extra isolatie, een thuisbatterij of een hybride warmtepompsysteem voor je tapwater. Zo werk je stap voor stap aan een energiezuinige, toekomstbestendige woning.

Al met al vormt de combinatie van een airco als bijverwarming en zonnepanelen een interessante optie voor wie wil besparen op energiekosten en tegelijkertijd een groene bijdrage wil leveren. Het is slim om bij de aanschaf van zonnepanelen alvast rekening te houden met een mogelijk verhoogd elektriciteitsverbruik door de airco, zodat je het paneelvermogen hierop kunt afstemmen.

Praktische tips en overwegingen voor een airco als bijverwarming

Overweeg je een airco als bijverwarming, dan is het verstandig om enkele praktische zaken in je beslissing mee te nemen. Hier volgen een aantal tips en overwegingen om je op weg te helpen:

1. Controleer de isolatie

Voordat je investeert in een airco als (bij)verwarming, is het de moeite waard om je woning te checken op isolatie. Goed geïsoleerde muren, daken en vloeren zorgen ervoor dat je minder warmte verliest. Hierdoor hoeft de airco minder hard te werken om de ruimte op temperatuur te krijgen. Dit verbetert het rendement aanzienlijk. Onderzoek dus eerst of je ergens voordelig kunt isoleren, want elke maatregel op dat vlak verbetert het resultaat van je warmtepomp-airco.

2. Bepaal welke ruimtes je wilt verwarmen

Het is niet altijd nodig om je hele huis te verwarmen met een airco. Bepaal eerst in welke ruimtes je het meeste tijd doorbrengt en wat je gewenste comfortniveau is. Als je bijvoorbeeld alleen de woonkamer en slaapkamer wilt verwarmen, kun je kiezen voor een multi-splitsysteem met twee binnenunits. Hierdoor kun je gerichter verwarmen en houd je de kosten in de hand.

3. Plaats van de binnenunit

De plaatsing van de binnenunit(s) is cruciaal voor een optimale luchtcirculatie. Meestal wordt de unit op een binnenmuur net onder het plafond gemonteerd, maar er bestaan ook vloermodellen. Houd rekening met de luchtstroom en zorg dat er geen grote obstakels zijn die de luchtcirculatie kunnen belemmeren. Tevens is het voor je eigen comfort fijn als de luchtstroom niet direct op je zithoek of je bed is gericht.

4. Kies voor een geluidsarme buitenunit

De buitenunit kan tijdens het verwarmen of koelen wat geluid produceren door de ventilator en de compressor. Moderne systemen zijn vaak een stuk stiller dan oudere modellen, maar het kan geen kwaad om bij aanschaf te letten op het geluidsniveau in decibellen (dB). Plaats de buitenunit bij voorkeur op een locatie waar deze weinig overlast geeft aan jezelf en aan de buren. Soms wordt een trillingsdempende ondergrond of wandbeugel aangeraden om resonantie te voorkomen.

5. Vergelijk verschillende offertes

Laat je goed informeren en vraag meerdere offertes aan. Verschillende installateurs hanteren uiteenlopende tarieven voor zowel de apparatuur als de plaatsing. Let hierbij niet alleen op de prijs, maar ook op de service, de garantietermijnen en de energie-efficiëntie van het systeem. Een iets duurder, maar zuiniger systeem kan zich op langere termijn terugbetalen. Een ervaren installateur kan je bovendien adviseren over de meest geschikte oplossing in jouw woonsituatie.

6. Denk aan voldoende vermogen

Het is belangrijk dat de capaciteit van de airco aansluit bij de grootte en isolatie van de ruimte(s). Een te kleine capaciteit betekent dat het systeem continu op volle toeren moet draaien, wat leidt tot een hoger energieverbruik en meer slijtage. Een te grote capaciteit kan juist leiden tot korte, frequente cycli, wat eveneens ongunstig is voor het rendement en de levensduur. Een goede installateur berekent op basis van het volume van de ruimte. Zoals de isolatiewaarde en het gewenste gebruik welke capaciteit nodig is.

7. Onderhoud en reiniging van een airco als bijverwarming

Zorg ervoor dat je het onderhoud op tijd laat uitvoeren. Regelmatig filters schoonmaken en eens in de zoveel tijd een professionele onderhoudsbeurt laten uitvoeren, voorkomt storingen en zorgt voor een optimaal rendement. Een goed onderhouden airco gaat langer mee en houdt de luchtkwaliteit op peil, wat je gezondheid en comfort ten goede komt.

8. Houd rekening met esthetiek

Zowel de binnenunit als de buitenunit heeft een plaats in of rond je woning. Kijk van tevoren goed waar je alles kunt wegwerken of hoe je het op een nette manier kunt plaatsen. Er bestaan binnenunits met een strak design, en voor buitenunits zijn er speciale omkastingen of schermen die het aanzicht minder storend maken.

Door deze tips en overwegingen mee te nemen in je besluitvorming, maak je de kans zo groot mogelijk dat je volledig tevreden bent met je airco als bijverwarming. Het is een investering die – mits goed uitgevoerd en onderhouden – jarenlang comfort en besparingen oplevert.

De toekomst van airco als bijverwarming

De technologie van airco’s en warmtepompen ontwikkelt zich in hoog tempo. Met de toenemende aandacht voor duurzaamheid, energiebesparing en het terugdringen van CO₂-uitstoot, is het aannemelijk dat de populariteit van airco als bijverwarming alleen maar zal groeien. Tegelijkertijd spelen er verschillende trends en ontwikkelingen die deze groei verder kunnen aanjagen of ondersteunen.

1. Verbeterde warmtepomptechnologie

De komende jaren mogen we nieuwe generaties warmtepomp airco’s verwachten, met nog hogere rendementen en betere prestaties bij lage buitentemperaturen. Innovaties in compressortechnologie, koudemiddelen en intelligente regelsystemen dragen eraan bij dat lucht luchtwarmtepompen efficiënt blijven draaien, zelfs bij strenge vorst. Bovendien wordt er continu gewerkt aan het verlagen van het geluidsniveau en het compacter maken van de units, waardoor de inpassing in woningen en appartementen eenvoudiger wordt.

2. Integratie met smart homes

Airco’s worden steeds vaker gekoppeld aan slimme domoticasystemen. Dit betekent dat je via één platform het binnenklimaat, de verlichting, de beveiliging en andere huishoudelijke apparaten kunt aansturen. Sensoren kunnen bijvoorbeeld meten wanneer mensen thuis zijn, de luchtkwaliteit monitoren en op basis daarvan de airco automatisch in- of uitschakelen. Dit resulteert in een hoger comfort en een lager energieverbruik. Het is aannemelijk dat deze trend zich verder zal doorzetten, zeker nu veel mensen interesse hebben in smart homes.

3. Grotere aandacht voor gezondheid en binnenklimaat met een airco als bijverwarming

Zeker sinds er meer aandacht is voor luchtkwaliteit en de impact van ventilatie en filtering, is een goed werkende airco een meerwaarde. Airco’s met geavanceerde filtersystemen kunnen fijnstof, pollen en andere allergenen uit de lucht filteren. Mensen worden zich bewuster van het belang van een gezond binnenklimaat en de rol die technische installaties daarin kunnen spelen. Een airco die kan verwarmen en koelen, kan zo een integraal onderdeel worden van een gezond huis.

4. Toename van hybride oplossingen van airco als bijverwarming

Niet iedereen zal direct overschakelen naar volledige verwarming met een airco, zeker niet in oudere woningen met beperkte isolatie. Hybride oplossingen, waarbij een warmtepomp airco wordt gecombineerd met bijvoorbeeld een (zuinige) cv-ketel of een andere duurzame installatie, kunnen in de toekomst een belangrijke rol spelen. Zo kan men langzaam toewerken naar volledig gasloos wonen, waarbij de airco al een groot deel van de warmtebehoefte kan leveren, en de cv-ketel steeds minder nodig is.

5. Maatschappelijke en politieke ontwikkelingen van een airco als bijverwarming

De overheid kan met beleid en subsidies een grote invloed uitoefenen op de populariteit van airco als bijverwarming. Nu al bestaan er stimuleringsregelingen voor warmtepompen. Mocht de trend van fors stijgende gasprijzen doorzetten en de salderingsregeling voor zonnepanelen veranderen, dan kan dit de rekensom rond elektrisch verwarmen via een airco nog aantrekkelijker maken, vooral in combinatie met eigen stroomopwekking.

Al deze ontwikkelingen wijzen erop dat airco’s als bijverwarming een blijvende plek zullen innemen in het palet van duurzame technieken. De technologie is rijp, de noodzaak tot verduurzaming is groot. Hierdoor blijven de voordelen voor de gebruiker (zowel financieel als qua comfort) toenemen. Wanneer je nu investeert in een airco als bijverwarming, investeer je dus in een systeem dat meebeweegt met de duurzame toekomst.

Conclusie van airco als bijverwarming

Een airco als bijverwarming is allang niet meer enkel een luxeproduct voor warme zomers. Dankzij de warmtepomptechnologie kun je dezelfde installatie namelijk het hele jaar rond inzetten. Ideaal om in de zomer om te koelen en in de winter om te verwarmen. Daarmee biedt een airco als bijverwarming een aantrekkelijke, duurzame en vaak kostenbesparende oplossing voor wie zijn woning of werkplek comfortabel wil verwarmen zonder volledig afhankelijk te blijven van gas.

Het succes van een airco als bijverwarming staat of valt met de juiste keuzes in isolatie, dimensionering en installatie. Houd rekening met zaken als het benodigde vermogen, de plaatsen van binnen- en buitenunit. Vergeet niet de geluidsproductie en de mogelijkheden tot onderhoud. Als je alles goed op elkaar afstemt, kun je rekenen op een prettig binnenklimaat en een installatie die lang meegaat.

Flexibiliteit

Daarnaast biedt de airco als bijverwarming flexibiliteit. Je kunt het zien als een hybride tussen koelsysteem en (bij)verwarming. Of zelfs als een volwaardige hoofdverwarming in goed geïsoleerde ruimtes. Zeker wanneer je eigen stroom opwekt met zonnepanelen, wordt het financiële plaatje nog gunstiger. Je bent dan immers voor een groot deel zelfvoorzienend en je verbruikt minder tot geen gas.

Met het oog op de toekomst lijkt de populariteit van airco’s als bijverwarming verder toe te nemen. Innovaties in warmtepomptechnologie, slimme integratie met domotica, de groeiende aandacht voor een gezond binnenklimaat. En daarbij de maatschappelijke ontwikkelingen rondom verduurzaming maken dat dit systeem een prominente rol kan vervullen in de energietransitie. Of je het nu gebruikt als bijverwarming of als hoofdverwarming: een moderne, goed geïnstalleerde airco is een waardevolle aanvulling in elke woning die streeft naar meer comfort, minder kosten en een lagere milieubelasting.

Kortom, als je overweegt om je huis of kantoor energiezuiniger en duurzamer te maken?  Kijk maar is naar een airco als bijverwarming, een serieuze optie om te onderzoeken. De techniek is beproefd, de voordelen zijn talrijk en de investeringskosten zijn door de jaren heen steeds toegankelijker geworden. Wie de sprong waagt, ontdekt al snel dat het hele jaar door genieten van een aangenaam klimaat.