Verkoop elektrische auto’s stort in
Verkoop elektrische auto’s stort in, waarbij mensen zich afvragen of de duurzaamheid van elektrische auto’s is afgenomen nu de verkoop elektrische auto’s stort in. Het antwoord is dat de technologie van elektrische auto’s nog steeds waardevol is. Deze auto’s dragen bij aan minder directe vervuiling tijdens het rijden en aan een daling van de totale co2 uitstoot, mits de energie duurzaam wordt opgewekt. De dalende verkoop zegt dus niet dat elektrisch rijden op zichzelf minder ecologisch is. De techniek blijft een schone optie. De vraag is echter of we de transitie kunnen voortzetten als consumenten afhaken. Dat hangt samen met financiële overwegingen, laadmogelijkheden en overheidskeuzes. Deze blog laat zien waar de problemen liggen en welke oplossingen er mogelijk zijn. Zo kun je zelf een duidelijk beeld vormen van de huidige marktontwikkelingen, de impact op het milieu en de kans dat elektrisch rijden weer zal groeien onder particuliere kopers.
Inhoudsopgave
- Achtergrond en ontwikkeling van de markt
- Prijs en financiële zorgen
- Laadinfrastructuur en drempels
- Tweedehands segment en restwaarde
- Rol van overheidsbeleid
- Duurzaamheid en co2
- Vergelijking met het buitenland
- Toekomstperspectieven en innovatie
- Conclusie en samenvatting
- Drie zoekwoorden
- Meta omschrijving
Achtergrond en ontwikkeling van, verkoop elektrische auto’s stort in
De verkoop van elektrische auto’s groeide jarenlang. Dat leek onstuitbaar. Steeds meer mensen wilden een auto die geen directe uitlaatgassen produceert. Men zag deze auto’s als een modern alternatief voor voertuigen op benzine of diesel. Er ontstond een beeld van voortdurende vooruitgang. Veel consumenten waren enthousiast over de lage gebruikskosten en het feit dat je thuis kon laden. Ook werkgevers omarmden elektrisch rijden. Zij boden leaseconstructies aan, mede omdat er fiscale voordelen waren. Daardoor nam de vraag in de zakelijke markt flink toe.
Toch bleek dat deze groei niet vanzelfsprekend was voor particulieren. Langzaam trad er een kentering op. Aan het einde van een periode van subsidies en stimuleringsmaatregelen zakte de animo onder gewone huishoudens. Dat is opvallend, omdat het totale aantal elektrische voertuigen op de weg nog steeds groter wordt. Maar die toename komt vooral door de zakelijke rijders en door mensen die al in een leaseauto rondrijden. De particulieren haken af, juist omdat er onzekerheid is over de prijs, de restwaarde en mogelijke wijzigingen in overheidsbeleid. Daardoor stort de verkoop elektrische auto’s echt in voor die groep.
Beperkingen en ontwikkelingen
Om te begrijpen waarom het zo ver is gekomen, moeten we kijken naar de start van de elektrische revolutie. Vroeger was de actieradius van elektrische auto’s beperkt. Veel kopers vonden dat onpraktisch. Gaandeweg namen fabrikanten grotere batterijen in gebruik. De auto’s reden steeds verder en laadden sneller op. De overheid zag mogelijkheden om de uitstoot van schadelijke stoffen te verkleinen. Daarom kwamen er stimuleringsregelingen, zoals een subsidie op de aanschaf. Die subsidies zorgden voor een gevoel van zekerheid bij de kopers. Zij dachten: nu is het betaalbaar. En als de overheid het ondersteunt, dan zal deze richting lang houdbaar zijn.
Dat vertrouwen kreeg echter een deuk toen de regels plots veranderden. Nu de verkoop elektrische auto’s zichtbaar inzakt, zien we hoe gevoelig de markt is voor overheidskeuzes. Ook de toename van laadtarieven en de afschaffing van een aanschafsubsidie spelen mee. Het is een samenloop van factoren. Kopers twijfelen en stellen hun aankoop uit. Het gevolg is dat de doorstroming onder particulieren stokt. Men vraagt zich af of de techniek nog verder zal verbeteren. En men vraagt zich af of de kosten nog zullen dalen. Dit alles leidt tot afwachtend gedrag, terwijl de zakelijk afgenomen elektrische auto’s wel blijven groeien. Die tweedeling maakt het lastig om tot een volledig uitstoot vrij wagenpark te komen.
Consumenten wachten af
Het is relevant om bij deze achtergrond ook te beseffen dat de meeste auto’s in particulier bezit zijn. Wil een land de algehele uitstoot van het wagenpark verlagen, dan moet de gewone consument mee kunnen doen. Nu is er een soort blokkade ontstaan. Mensen wachten massaal af of er toch nog nieuwe subsidies worden ingevoerd. Ze vinden de huidige prijzen te hoog of ze maken zich zorgen over de oplopende energiekosten. Hierdoor raakt het evenwicht op de markt verstoord. In plaats van een stabiele groei, zien we een vrijwel verticale neergang in de particuliere vraag. Die trend lijkt alleen nog om te keren door gerichte maatregelen en door het wegnemen van angst voor waardevermindering.
Zekerheid voor nieuwe ontwikkelingen
Deze ontwikkeling is belangrijk voor de hele auto-industrie. Fabrikanten zoeken naar zekerheid en willen nieuwe modellen ontwikkelen. Maar als de particuliere vraag wegvalt, richten ze zich sterker op de zakelijke markt of op export naar andere landen. Daardoor kan het aanbod voor gewone huishoudens kleiner worden of duurder uitvallen. Dat is een rem op de verduurzaming van het wagenpark. De strijd tegen luchtvervuiling en een te hoge co2 uitstoot raakt daarmee in de knel. Dit is het grotere plaatje: de verkoop elektrische auto’s stort in, maar dat heeft een breder effect op milieu, economie en innovatie. In het volgende deel kijken we naar de rol van prijs en financiële zorgen, want dat is een belangrijke oorzaak van de huidige situatie.
Voor wie geïnteresseerd is in langere termijn trends: de sector die zich richt op elektrische mobiliteit groeit wereldwijd. Er komt meer concurrentie, ook vanuit regio’s waar men betaalbare elektrische voertuigen produceert. Dat zou een prijsdrukkend effect kunnen hebben. Maar die positieve invloed komt alleen tot uiting als de markt stabiel genoeg is om zulke auto’s ook echt af te nemen. Als het vertrouwen in elektrisch rijden onder particulieren niet herstelt, is er minder afzet en raken we in een negatieve spiraal. De vraag is hoe we die trend kunnen doorbreken, zodat ook de gewone consument blijvend toegang heeft tot de voordelen van elektrisch rijden.
Prijs en financiële zorgen verkoop elektrische auto’s stort in
Een van de grootste drijfveren achter de neergang in de verkoop onder particulieren is de prijs van elektrische auto’s. Ze zijn vaak duurder in aanschaf dan vergelijkbare benzineauto’s. Dat verschil was lang grotendeels te compenseren met subsidies en fiscale voordelen. Maar nu deze stimulansen grotendeels zijn weggevallen, voelt de particulier de volle pijn. Men ziet hoge catalogusprijzen en vraagt zich af of de besparingen op energiekosten wel opwegen tegen die dure aanschaf. De dagelijkse stroomprijs is bovendien veranderd. Dat maakt de kostenberekening ingewikkelder dan voorheen.
Afwachtende houding
Bij veel consumenten bestaat het idee dat je beter kunt wachten. Misschien worden accu’s goedkoper. Misschien komt er volgend jaar weer een subsidie. Dalen de prijzen als fabrikanten de productie gaan opschroeven? Dit uitstelgedrag remt de verkoop direct. Niemand wil nu een grote investering doen als er kans is op een betere deal binnen een jaar. Deze voorzichtigheid is begrijpelijk, maar ze leidt tot een klap in de verkoopcijfers. Het beeld ontstaat dat de verkoop elektrische auto’s stort in, terwijl de technologie niet is verslechterd. De oorzaak ligt in twijfels over prijs en restwaarde. Mensen zijn huiverig om geld te verliezen.
Een ander punt is de recente verhoging van bepaalde belastingen voor elektrische voertuigen. Voorheen waren deze auto’s vrijgesteld van wegenbelasting of betaalde men een gereduceerd tarief. Dat voordeel is grotendeels verdwenen. Particulieren die de aanschaf overwogen, zien ineens dat de maandlasten hoger uitvallen dan ze hoopten. In combinatie met dure energiecontracten is het plaatje minder rooskleurig. Deze ontwikkelingen lijken snel te gaan, waardoor consumenten zich onzeker voelen. Ze willen stabiliteit en lage risico’s. Als de overheid die niet biedt, wachten kopers af of kiezen ze voor een traditionele auto, die vaak goedkoper is in aanschaf.
Terughoudend
Veel mensen zijn bovendien bang voor hoge onderhoudskosten, al klopt dat in de praktijk niet altijd. Een elektrische aandrijflijn is juist vaak onderhoudsarm. De grootste kostenpost is de batterij, maar die gaat gemiddeld langer mee dan velen denken. Toch blijft er twijfel bestaan over slijtage, software-updates en de vraag of men later nog genoeg actieradius overhoudt. Deze factoren voeden de angst dat je je geld in een onzekere investering steekt. Zeker nu er geen direct financieel steuntje meer is, wordt die angst niet gecompenseerd. Ook de mogelijkheid om je auto naar het buitenland te exporteren als de vraag in eigen land wegvalt, maakt mensen onrustig. Ze vrezen dat dit de restwaarde verder kan aantasten.
Praktijkvoorbeelden laten zien dat sommige kopers die voorheen zeker voor elektrisch hadden gekozen, nu weer een benzineauto kopen. Ze zeggen dat de bedragen voor een elektrische auto te hoog zijn. Ze willen meer zekerheid over de verdere ontwikkeling van infrastructuur en kosten. Ook speelt mee dat zij geen eigen oprit hebben en dus niet altijd van voordelig thuisladen profiteren. Dan vallen de totale kosten hoger uit. Deze verhalen stapelen zich op, wat bij andere mensen ook weer tot voorzichtigheid leidt. Zo ontstaat een sneeuwbaleffect. Het is dus niet alleen een kwestie van objectieve data over prijsverschillen, maar ook van het algemene gevoel in de markt. Dat gevoel is op dit moment duidelijk negatief. In het volgende deel kijken we hoe de laadinfrastructuur en andere drempels hieraan bijdragen.
Laadinfrastructuur en drempels
Een belangrijk voordeel van een elektrische auto is dat je niet meer naar het tankstation hoeft. Je kunt de auto thuis of bij een laadpunt opladen. Dat is heel handig als je een eigen oprit hebt en je ’s nachts de batterij vol kunt laden. Toch is er een grote groep mensen die geen eigen oprit heeft. Zij wonen in appartementen of in straten waar geen vaste parkeerplaats voor de deur is. Dan ben je aangewezen op openbare laadpalen. Daar begint het probleem. Niet iedereen woont in een omgeving met voldoende laadcapaciteit. Soms moet je zoeken naar een vrij laadpunt of ver lopen naar een paal verderop.
Wanneer je eenmaal een plek hebt gevonden, kun je te maken krijgen met hogere laadtarieven dan thuis. De prijs per kilowattuur kan flink oplopen, zeker als de energiekosten algemeen stijgen. Zo kan het voordeel van elektrisch rijden grotendeels verdwijnen. Veel mensen die de overstap overwegen, rekenen alles zorgvuldig door. Ze willen weten of ze goedkoper uit zijn dan met een benzineauto. Maar als de laadinfrastructuur duur is en het aanbod beperkt, kiezen ze sneller voor een vertrouwde verbrandingsmotor. De drempel blijft zo hoog. Dit remt de groei van het aantal elektrische auto’s onder particulieren, wat weer betekent dat er minder druk is om meer laadpalen te plaatsen. Zo blijft de infrastructuur achter.
Voldoende laadstations
Daarnaast is laden onderweg soms een hindernis. Ga je op vakantie of rijd je regelmatig langere afstanden, dan wil je zeker weten dat er langs de route voldoende snellaadstations zijn. Er zijn de laatste jaren wel grote stappen gemaakt, maar het is nog niet overal even betrouwbaar. Mensen die voor het eerst elektrisch rijden, moeten vaak wennen aan het plannen van een lange rit. Je checkt vooraf waar de snelladers staan. Soms zijn er maar een paar snelladers bij een locatie. Als die bezet zijn, moet je wachten. Dit scenario schrikt sommige potentiële kopers af, hoewel de realiteit is dat veel ritten in de praktijk wel lukken. Het is echter een drempel in het hoofd van de consument. De onzekerheid voedt de aarzeling.
Nog een aspect is de kwaliteit en snelheid van het laden. Sommige oudere laadpalen laden trager dan nieuwe generaties laders. Als je in een buurt woont met verouderde palen, kost het meer tijd om je auto op te laden. Dat is niet erg als je toch thuis bent of op je werk, maar het kan wel een negatieve ervaring opleveren. Hoe langer het opladen duurt, hoe groter de kans dat mensen denken: elektrisch rijden is niet handig. Ze willen snelheid, gemak en vertrouwen. Zolang die beleving ontbreekt, wordt de particuliere markt niet warm van het idee om veel geld te steken in een elektrische auto.
Bedrijfszekerheid
Ten slotte is er de kwestie van storingen en variërende laadpassen. Er zijn veel aanbieders van laaddiensten. Iedere aanbieder heeft zijn eigen tariefstructuur en voorwaarden. Dat kan verwarrend zijn. Sommige mensen vinden het te ingewikkeld om uit te zoeken welke laadpas het voordeligst is. Als je hier weinig ervaring mee hebt, kan dat een obstakel zijn. Je wilt gewoon weten wat de kosten zijn en waar je kunt laden. Maar in de praktijk zijn er verschillende apps, pasjes en tarieven. Dat is misschien normaal voor mensen die zich hebben ingelezen, maar voor een groot deel van het publiek blijft het een puzzel. Deze puzzel draagt bij aan de terughoudendheid in de markt. Het is duidelijk dat de infrastructuur en het gemak rond laden voor veel mensen niet voldoende zijn om de angst voor een miskoop weg te nemen.
Tweedehands segment en restwaarde
De tweedehandsmarkt voor elektrische auto’s is flink gegroeid. Er komen steeds meer gebruikte modellen beschikbaar. Dat lijkt een kans voor particulieren die het budget voor een nieuwe elektrische auto niet hebben. Zij zouden in theorie voordelig een elektrische occasion kunnen aanschaffen. Toch blijkt dit in de praktijk niet altijd te werken. Een belangrijk obstakel is de onzekerheid over de conditie van de batterij. Hoewel de meeste moderne accu’s lang meegaan, is er bij kopers vaak twijfel. Ze vrezen dat de actieradius snel zal afnemen, of dat ze binnen enkele jaren een dure reparatie moeten uitvoeren. Deze angst zorgt ervoor dat men alsnog liever een benzineauto koopt, die men beter kent en waarover minder twijfel bestaat.
Bovendien drukken prijsverlagingen op de nieuwmarkt de restwaarde van bestaande elektrische auto’s. Als fabrikanten een nieuw model goedkoper in de markt zetten om de verkoop te stimuleren, heeft dat gevolgen voor gebruikte exemplaren. Hun waarde kan in korte tijd kelderen. Dat maakt particuliere kopers bang voor een restwaardedaling. Niemand wil met een grote lening zitten op een auto die niet meer voor een fatsoenlijke prijs kan worden doorverkocht. Hierdoor blijft de dynamiek in de tweedehandsmarkt achter. Als mensen de waarde van hun elektrische auto niet meer reëel inschatten, of als ze hem niet durven te verkopen, ontstaat er stagnatie. Ook dealers kunnen hier last van hebben, waardoor zij soms auto’s exporteren naar regio’s waar er wel vraag is. Zo verdwijnen elektrische occasions uit het land, wat de doorstroming nog meer belemmert.
Geen subsidie
Een ander aspect is het gebrek aan specifieke subsidie voor tweedehands elektrische auto’s. Wanneer er überhaupt geen stimulans meer is, durven mensen de sprong naar een gebruikte elektrische auto niet aan. De vraag zakt dan weg, terwijl het aanbod wel groeit omdat leaseauto’s na enkele jaren op de markt komen. Deze mismatch zorgt voor prijsdalingen, wat goed lijkt voor de koper, maar in werkelijkheid leidt tot veel terughoudendheid omdat iedereen een verdere daling verwacht. Je krijgt een situatie waarin mogelijke kopers blijven wachten, omdat ze hopen op nog betere deals. Daardoor blijft de verkoop achter, en daalt het vertrouwen in de markt.
Toch is een gezonde tweedehandsmarkt essentieel voor de algehele doorbraak van elektrisch rijden. In veel gevallen is een nieuwe elektrische auto voor een gemiddeld huishouden niet betaalbaar zonder subsidie. Maar als er genoeg betaalbare tweedehands auto’s zijn, kan de drempel lager worden. Veel mensen hebben geen extreem lange actieradius nodig. Ze rijden hoofdzakelijk in de stad of maken korte ritten. Een paar honderd kilometer per lading is vaak voldoende. Als ze vertrouwen hadden in de staat van de batterij, en als de prijs redelijk is, zouden ze de overstap misschien wel aandurven. Dan ontstaat er een volwaardig marktsegment met eigen dynamiek. Zover is het echter nog niet, omdat de algemene onzekerheid te groot is.
Vertrouwen in levensduur
Hierbij speelt ook de vraag hoe lang accu’s meegaan en in hoeverre fabrikanten garanties bieden op de capaciteit. Sommige merken bieden een lange garantie, wat het vertrouwen vergroot. Maar veel particulieren weten dat niet of twijfelen aan de voorwaarden. Ze zijn bang dat de garantie allerlei kleine lettertjes bevat, of dat ze niet gedekt zijn als de batterij veroudert. Deze perceptie kan sterker zijn dan de werkelijkheid. Mensen beslissen vaak op basis van gevoelsmatige veiligheid. Het gevolg is dat de tweedehandsmarkt niet zo sterk groeit als je op basis van het aanbod misschien zou verwachten. In het volgende deel gaan we in op de rol van overheidsbeleid, want dat is een grote factor in het wegnemen van deze twijfels
Rol van overheidsbeleid
Het overheidsbeleid speelt een grote rol in de markt voor elektrische auto’s. Jarenlang waren er subsidies en fiscale voordelen die vooral leaserijders bevoordeelden. Particulieren konden soms ook een subsidie aanvragen, maar die potjes waren vaak snel op of werden stopgezet. Hierdoor zijn de spelregels voortdurend veranderd. Dat zorgde voor onzekerheid bij consumenten. Mensen willen weten waar ze de komende jaren aan toe zijn. Krijgen ze korting op de aanschaf of juist niet. Moeten ze wegenbelasting betalen of is dat voor elektrische auto’s nog even uitgesteld. Deze onduidelijkheid voedt het huidige probleem.
Adviezen
Sommige deskundigen pleiten voor een stabiele lijn in het overheidsbeleid. Ze vinden dat er een vaste periode moet zijn waarin elektrische auto’s fiscaal aantrekkelijk blijven. Dat geeft mensen de gelegenheid om een besluit te nemen zonder bang te zijn dat de regels binnen een jaar veranderen. Zo zouden meer particulieren de overstap durven maken. Anders blijft men denken dat de overheid op elk moment de voordelen kan intrekken. Dat remt de groei. Nu de verkoop elektrische auto’s stort in, klinkt de roep om herinvoering van subsidies juist luider.
Een ander punt is de wijze waarop de energiebelasting is ingericht. Elektrische rijders laden hun auto vaak thuis. Zij betalen dan mee aan de algemene energieheffing. Als de overheid die te hoog maakt, vervaagt het voordeel van elektrisch rijden. Tegelijkertijd kunnen mensen met een dynamisch contract juist profiteren van daluren, maar dat is geen algemene situatie. Het ontbreekt veel mensen aan kennis om precies te beoordelen welk energiecontract het meest voordelig is. Als de overheid wil dat elektrisch rijden standaard wordt, is een duidelijke en structurele aanpak nodig. Mensen moeten kunnen rekenen op betaalbaarheid. Niet elk jaar nieuwe regeltjes, maar een vast beleid dat blijft staan tot de markt voldoende volwassen is. Dan ontstaat rust en vertrouwen.
Beleid
Ten slotte is er de infrastructuur die gesubsidieerd kan worden. Als particulieren zonder oprit makkelijk en goedkoop kunnen laden, zal de drempel lager worden. De overheid kan gemeenten stimuleren om meer laadpalen te plaatsen. Men kan investeren in snelladers langs snelwegen. Men kan zelfs kijken naar verlaagde energietarieven voor openbaar laden, om de prijs te drukken. Dit soort maatregelen bevordert het idee dat elektrisch rijden voor iedereen is, niet alleen voor mensen met een eigen oprit of een stevige portemonnee. Zolang deze voorzieningen niet op orde zijn, blijft de animo onder gewone huishoudens echter beperkt. In het volgende deel gaan we in op de duurzaamheid en co2, want daar draait het uiteindelijk allemaal om.
Duurzaamheid en co2
Een van de belangrijkste redenen om elektrisch rijden te stimuleren is de wens om de co2 uitstoot te verminderen. Fossiele brandstoffen dragen bij aan klimaatverandering. Elektrische auto’s kunnen die impact fors verlagen, zeker als de opgewekte stroom grotendeels uit hernieuwbare bronnen komt. De besparing in co2 uitstoot is een groot voordeel ten opzichte van auto’s met een verbrandingsmotor. Daarnaast produceren elektrische voertuigen lokaal geen schadelijke uitlaatgassen, wat de luchtkwaliteit verbetert. Minder stikstofdioxide en fijnstof betekent gezondere lucht in steden. Dit draagt bij aan een betere leefomgeving.
Toch roept de dalende verkoop bij particulieren vragen op. Als mensen geen elektrische auto aanschaffen, rijden ze langer door in oudere auto’s op benzine of diesel. Dat zorgt voor een hogere totale co2 uitstoot en vertraagt de vergroening van het wagenpark. De zakelijke markt kan een stuk bijdragen, maar particulieren vormen het grootste deel van de totale autovloot. Als deze transitie stokt, blijven de klimaatdoelen uit beeld. Het is dus niet alleen een economische aangelegenheid. Het is ook een kwestie van algemeen belang. De afnemende verkoop elektrische auto’s onder particulieren kan de voortgang rond duurzaamheid negatief beïnvloeden.
Productie kosten
Critici wijzen soms op de co2 die vrijkomt bij de productie van elektrische auto’s, vooral door de productie van batterijen. Die productie kost inderdaad energie en grondstoffen. Maar als je kijkt naar de volledige levenscyclus van de auto, weegt de besparing tijdens het gebruik vaak op tegen de hogere productiebelasting. Zeker in landen waar de elektriciteitsmix grotendeels duurzaam is, is de totale co2 uitstoot van elektrische auto’s lager dan die van vergelijkbare benzineauto’s. Bovendien ontwikkelt de productietechniek zich. Er wordt geïnvesteerd in schonere batterijfabrieken en in recycling.
Daarbij is de levensduur van een elektrische auto een factor. Hoe langer de auto rijdt op één batterij, hoe beter de totale milieubalans uitpakt. Als de verkoop nu instort en de markt minder volume draait, kan de ontwikkeling van batterijrecycling en verdere verduurzaming vertragen. Dat is een risico voor de hele keten. Bedrijven investeren pas op grote schaal in nieuwe technologie als er een stabiele markt is. Door het gebrek aan particuliere vraag blijft die markt fragiel. De zakelijk geleasde auto’s bieden wel wat volume, maar niet genoeg om alle doelen te halen. Het is dus essentieel om de particuliere sector er weer bij te betrekken.
Verkoop elektrische auto’s stort in, maar elektrisch rijden wordt nog steeds gezien als duurzaam als concept. Maar zonder voldoende afname wordt het potentieel niet benut.
Voordelen elektrische aandrijving
Een ander voordeel van elektrische aandrijving is dat het de basis kan vormen voor een bredere transitie naar groene energie. Denk aan koppelingen met thuisbatterijen, zonnepanelen en slimme laadtechnologie. Een elektrische auto kan dienen als opslagmedium voor duurzame energie op piekmomenten. Dat is een belangrijke stap in de energietransitie. Maar dit werkt alleen grootschalig als veel mensen een elektrische auto hebben. De dalende verkoop hindert die ontwikkeling. We spreken dan niet alleen over co2, maar ook over een systeem waarin auto’s en energievoorziening elkaar versterken. Door de inzakkende particuliere markt komt dat ideaalbeeld verder weg te liggen.
Vergelijking met het buitenland
In sommige landen is elektrisch rijden al de standaard. Dat komt door jarenlange stimulering en door een mentaliteitsverandering. Mensen raken gewend aan opladen in plaats van tanken. De laadinfrastructuur is beter ontwikkeld. De overheid houdt de tarieven voor elektriciteit aantrekkelijk voor rijders. Er is vaak een stabiel beleid, waardoor mensen weten wat ze kunnen verwachten. Ook is het aanbod van elektrische modellen soms groter en betaalbaarder door hogere volumes en concurrentie. Door deze combinatie van factoren zijn er regio’s waar de particuliere markt niet ineenstort, maar juist stijgt.
Hieruit blijkt dat beleid en consistentie sleutelwoorden zijn. Waar de overheid elektrische mobiliteit sterk blijft steunen, durven huishoudens de stap te zetten. Dat zorgt voor meer vraag, wat fabrikanten stimuleert om goedkoper te produceren. Zo ontstaat een zelf versterkend effect. In landen waar de steun plots wordt ingetrokken, zie je het omgekeerde. Mensen wachten. De vraag zakt in, de prijzen blijven hoog en de innovatie verloopt trager. Dat is wat we nu meemaken. De verkoop elektrische auto’s stort in omdat er geen stabiel stimuleringsregime meer is. Dat geldt zeker voor de particuliere markt. Het verschil met de zakelijke markt is groot, want daar heersen andere regels en fiscale voordelen.
Buitenland
Ook de publieke opinie speelt een rol. In sommige landen heerst het beeld dat iedereen elektrisch rijdt en dat je achterloopt als je nog op benzine rijdt. Die sociale factor mag je niet onderschatten. Het kan mensen over de streep trekken, zelfs als het financieel nog niet de ideale keuze is. In landen waar elektrisch rijden niet de norm is, of waar veel negatieve berichten in de media circuleren, kan het sentiment omslaan. Mensen horen verhalen over dalende restwaardes, dure batterijen en onzekere subsidies. Ze concluderen dat ze beter kunnen wachten of helemaal niet overstappen. In dat geval komt de algemene transitie tot stilstand. De internationale verschillen zijn dus deels te verklaren door een combinatie van financieel beleid, infrastructuur en cultuur.
Er is wel een tegenbeweging. Een aantal fabrikanten uit andere werelddelen brengt goedkopere modellen op de markt. Die kunnen concurreren met gevestigde merken. Als die auto’s in een land massaal worden geïmporteerd en verkocht, kan dat de prijs voor de consument verlagen. Dan wordt elektrisch rijden ineens weer interessant. Dat effect treedt echter alleen op als er voldoende vraag is. De vraag is nu juist ingezakt bij particulieren. Zonder impulsen kan het even duren voor deze goedkope modellen voet aan de grond krijgen. Zodra er weer steunmaatregelen komen, kan de vraag opeens fors omhoogschieten. Dan zie je dat de markt in korte tijd kan kantelen. Veel zal afhangen van beleidskeuzes die de remmende werking opheffen.
Toekomstperspectieven en innovatie
Verkoop elektrische auto’s stort in
Hoewel de huidige verkoop elektrische auto’s is ingestort bij particulieren, zijn er redenen om te geloven dat de markt op termijn zal herstellen. De vraag naar duurzame mobiliteit blijft bestaan. De urgentie rond klimaatverandering verdwijnt niet. Er is al veel geïnvesteerd in onderzoek naar betere en goedkopere batterijen. Dat proces staat niet stil, ondanks tijdelijke tegenslagen in de verkoopcijfers. Na verloop van tijd zullen er nieuwe modellen komen met een grotere actieradius en kortere laadtijd. Het totaalpakket kan zo aantrekkelijk worden dat zelfs zonder subsidies de verkoop weer gaat stijgen.
Een andere factor is dat de gebruikte markt kan volwassen worden. Naarmate er meer leaseauto’s vrij komen, wordt het aanbod groter en de prijs lager. Als de kwaliteit van die occasions bewezen hoog is, kan dat het vertrouwen van particulieren herstellen. Dan kan de markt alsnog opschalen. In die situatie ontstaat er mogelijk een groei vanuit de tweedehands hoek, die weer doorwerkt naar de nieuwe markt. Dealers en garages passen zich dan aan, met meer kennis van onderhoud aan elektrische aandrijfsystemen en accu’s. De infrastructuur zal zich ook verbeteren naarmate er meer gebruikers zijn. Zo kan een vicieuze cirkel omslaan in een opwaartse spiraal.
Invloeden
Wel is er een kans dat de overheid in de tussentijd besluit dat elektrische auto’s niet zonder verdere financiële prikkels kunnen. Men kan ervoor kiezen om nieuwe subsidies te introduceren, of om de wegenbelasting voor elektrische auto’s opnieuw te verlagen. Dat kan in korte tijd voor een opleving zorgen. Mensen die twijfelen, zullen dan sneller toehappen. De vraag is of deze maatregelen er ook echt komen. Daarvoor moet er politiek draagvlak zijn. En dat draagvlak is sterk afhankelijk van economische omstandigheden en van de publieke opinie. Als veel mensen vinden dat er andere prioriteiten zijn, is het minder waarschijnlijk dat er snel geld vrijkomt voor subsidiepakketten.
Tegelijkertijd werken autofabrikanten aan vernieuwingen die de hele branche kunnen opschudden. Denk aan solid-state batterijen, die meer energie kunnen opslaan in een kleiner formaat en sneller laden. Als deze batterijen in massaproductie gaan, kunnen de prijzen van elektrische auto’s dalen. Dat zou particulieren helpen om toch te kiezen voor een uitstootvrij voertuig. Daarnaast is er aandacht voor alternatieve laadtechnieken, zoals inductieladen, waarbij je geen kabel meer hoeft te gebruiken. Of laadsystemen die energie uit zonnepanelen direct naar de auto leiden. Al deze innovaties verlagen de drempel op termijn. De vraag is of men de tussenliggende periode overbrugt, of dat we een flinke dip krijgen in de particuliere adoptie.
Doel blijven zien
We mogen ook niet uit het oog verliezen dat elektrische auto’s maar één onderdeel zijn van duurzame mobiliteit. Er zijn ook ontwikkelingen rond waterstof, synthetische brandstoffen en deelauto concepten. Als de verkoop van elektrische auto’s stagneert, kan het zijn dat andere vormen van duurzame mobiliteit juist terrein winnen. Al is de kans groot dat de elektrische aandrijflijn leidend blijft, gezien de al opgebouwde voorsprong en de investeringen die wereldwijd plaatsvinden. In het laatste hoofdstuk trekken we de balans op en bekijken we hoe we deze dip kunnen ombuigen naar een nieuwe fase van groei.
Conclusie en samenvatting verkoop elektrische auto’s stort in
De verkoop elektrische auto’s stort in. Tenminste, bij particulieren. De zakelijke markt doet het nog redelijk dankzij bestaande voordelen. Toch is deze ontwikkeling zorgwekkend. Zonder massale deelname van huishoudens blijft de duurzame transitie onvolledig. De belangrijkste oorzaken zijn duidelijk. Hoge aanschafprijzen en verdwenen subsidies maken elektrisch rijden minder aantrekkelijk. De laadinfrastructuur is niet altijd voldoende of betaalbaar. Consumenten twijfelen over de restwaarde en vrezen hoge kosten. Tegelijkertijd is het beleid instabiel. Mensen weten niet waar ze aan toe zijn.
Ondanks deze tegenslag blijft elektrisch rijden een belangrijk middel om co2 uitstoot te verlagen. De voertuigen produceren geen directe uitlaatgassen en kunnen op schone energie rijden. De technologie staat niet stil en ontwikkelt zich door. Dat geeft hoop voor de toekomst. Maar om de huidige dip te overbruggen, is meer nodig. Een stabiel overheidsbeleid kan consumenten het nodige vertrouwen geven. Duidelijke belastingregels, transparante energietarieven en eventueel herinvoering van subsidies kunnen de markt weer vlot trekken. Daarnaast moet de laadinfrastructuur blijven verbeteren. Dan komt er een moment dat particulieren niet meer bang zijn dat ze een duur of onhandig product kopen. Ze zullen dan weer in groten getale overstappen.
Onderzoeken
Veel deskundigen zijn ervan overtuigd dat de elektrische auto uiteindelijk de standaard wordt. De vraag is vooral hoe snel dat gaat. De huidige inzinking wijst erop dat we nog niet zover zijn. Mensen voelen zich niet gesteund door de overheid en zien onzekere kosten. Het gevoel heerst dat elektrisch rijden even te duur is, zeker nu energieprijzen schommelen en er geen directe financiële impuls meer is. Het kan echter weer omslaan wanneer nieuwe modellen goedkoper worden en wanneer er zicht is op betrouwbare fiscale voordelen. Dan kan de markt razendsnel herstellen, geholpen door het feit dat er al een degelijke basis van laadpalen en expertise bestaat.
Wij kunnen concluderen dat elektrisch rijden nog altijd een duurzaam alternatief is. De dalende verkoop onder particulieren doet daar weinig aan af, behalve dat de transitie op een lager pitje staat. Op termijn zal de techniek verder verbeteren, de productieprijs zal dalen en de infrastructuur wordt uitgebreider. De vraag is of we met voortvarend beleid een impuls geven of dat de markt zonder steun langzaam blijft kwakkelen. De missie om co2 uitstoot te verlagen en de luchtkwaliteit te verbeteren vraagt om een snelle omschakeling. Dat lukt beter als consumenten niet worden afgeschrikt door hoge kosten en onzeker beleid. Met de juiste maatregelen kan de verkoop weer aantrekken en kunnen we de volgende stap zetten naar een echt groen wagenpark.
Wat te doen
Wil je zelf een bewuste afweging maken? Kijk dan naar je gebruikspatroon, naar de laadmogelijkheden in jouw buurt en naar de verwachte ontwikkelingen in de markt. Praat met mensen die al elektrisch rijden en laat je niet uitsluitend leiden door negatieve berichten de verkoop elektrische auto’s stort in.
. De ervaring leert dat het rijden zelf vaak heel positief is. De techniek is betrouwbaar en het rijplezier groot. Maar houd de financiële kant in de gaten. De markt is in beweging. Er komen ongetwijfeld nieuwe kansen en modellen. Als de verkoop op termijn aantrekt, zal elektrisch rijden zich definitief vestigen als de norm. Dan zal de huidige dip slechts een voetnoot blijken in de geschiedenis van de duurzame transitie.